Heb ik een parasociale relatie? Wat het is, uitleg en nadelen

Je voelt je aangetrokken tot iemand die je niet goed kent en je kunt je gedachten niet van deze persoon afhouden. Het lijkt alsof je een intense emotionele band met deze persoon hebt ontwikkeld, zelfs al heb je nooit echt met hem of haar gesproken. Je vriend vertelt je dat hij denkt dat je een parasociale relatie hebt met deze persoon.

Je hebt geen idee wat hij bedoelt en vraagt hem om uitleg. Hij legt uit dat een parasociale relatie zich voordoet wanneer iemand een emotionele band ontwikkelt met iemand die hij of zij alleen kent via de media of sociale media, zonder dat er sprake is van wederzijdse interactie. Terwijl je naar je vriend luistert, realiseer je je dat hij wel eens gelijk zou kunnen hebben. Daarom vraag jij je af: heb ik een parasociale relatie?

Wat is een parasociale relatie precies?

Een parasociale relatie is een vorm van eenzijdige, ongelijkwaardige relatie tussen twee personen, waarbij de ene persoon een sterke emotionele band heeft met de ander, terwijl de ander geen directe interactie of feedback geeft. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij idolen, beroemdheden, personages uit films of series of andere publieke figuren.

Jij kunt bijvoorbeeld een sterke band hebben met een artiest, omdat je zijn of haar muziek fantastisch vindt. Je volgt het nieuws over de artiest, koopt tickets voor concerten en misschien heb je zelfs posters in je kamer hangen. Maar de artiest zelf kent jou hoogstwaarschijnlijk niet en zal geen interactie met je hebben. Dit maakt de relatie tussen jou en de artiest parasociaal.

Een parasociale relatie kan voelen als een echte relatie, maar heeft in feite geen basis van wederzijdsheid en gelijkwaardigheid. Het kan leiden tot intense emoties en gevoelens van verlatenheid als de persoon waarmee je deze relatie hebt, zich terugtrekt of er niet meer is. Het is daarom belangrijk om te erkennen dat het een eenzijdige relatie is en om te streven naar gezonde, gelijkwaardige relaties in je leven.

Kenmerken van een parasociale relatie

1. Je voelt een sterke emotionele band met een persoon die je nooit fysiek ontmoet hebt
2. Je denkt vaak aan deze persoon en voelt je blij als je aan hem/haar denkt
3. Je hebt de neiging om veel tijd en energie te steken in deze relatie, bijvoorbeeld door veel te praten over deze persoon, hem/haar te volgen op sociale media en zijn/haar carrière of persoonlijk leven te volgen
4. Je stelt jezelf voor in een romantische relatie met deze persoon en fantaseert over hoe het zou zijn om samen te zijn
5. Je hebt het gevoel dat je persoonlijke informatie deelt met deze persoon, zelfs als hij/zij geen idee heeft wie je bent
6. Je voelt je verbonden met andere fans van deze persoon en voelt een gevoel van gemeenschap en verbondenheid met dit gedeelde interesse
7. Je besteedt veel aandacht aan de uitingen van deze persoon, zoals zijn/haar muziek, kunst of creatieve werken, en vindt het belangrijk om deze te begrijpen en te zien waar ze vandaan komen
8. Je hebt het gevoel dat deze persoon begrijpt wie jij bent en je steunt in je eigen persoonlijke groei en ontwikkeling
9. Je voelt je verdrietig of down als deze persoon niet langer beschikbaar is, of als hij/zij verandert of zich op een andere manier gedraagt dan je verwacht
10. Je hebt het gevoel dat deze persoon een speciale plaats heeft in je hart en dat je altijd om hem/haar zult geven, zelfs als je elkaar nooit ontmoet

Waarom hebben mensen een parasociale relatie?

Waarom hebben mensen een parasociale relatie? Nou, jij kunt je best voorstellen waarom je dit zou willen. Misschien voel je je eenzaam en wanhopig op zoek naar een connectie met iemand. Of misschien wil je vluchten uit de realiteit en de zorgen van je dagelijks leven vermijden. Mensen die kiezen voor een parasociale relatie zijn meestal gevoelig en verlegen, en hebben moeite om echte relaties aan te gaan.

Ze hebben een diepgeworteld verlangen naar menselijke verbinding, maar zijn bang voor afwijzing. Dit leidt ertoe dat ze zich richten op beroemde personen of personages uit films en boeken, die ze bewonderen en als een soort vriend of zelfs partner ervaren. Ze voelen zich veilig in deze fantasierijke relatie, waarin ze zich serieus genomen en geliefd voelen. Dit kan een manier zijn om te ontsnappen aan de angstige gedachten en emoties die ze in het dagelijks leven ervaren.

Bovendien kan het hebben van een parasociale relatie een manier zijn om onvoorwaardelijke liefde en steun te krijgen die ze niet op een andere manier ervaren. Deze relaties zijn vaak asymmetrisch, waarbij de ene persoon veel meer invloed heeft dan de andere en waarbij er weinig of geen feedback is. Dit betekent dat de aanhankelijke persoon zich ten volle kan geven zonder de angst om gekwetst te worden en zichzelf kan verliezen in de relatie. Al deze factoren dragen bij aan de aantrekkingskracht van parasociale relaties.

Wat zijn de nadelen van een parasociale relatie?

Als je merkt dat je gevoelens hebt voor een bekend persoon, kan dit leiden tot een parasociale relatie. Maar wat zijn daar de nadelen nu van?

1. Onrealistische verwachtingen

Een nadeel van een parasociale relatie is dat je je kan verliezen in het beeld dat je hebt van de persoon. Hierdoor kan je onrealistische verwachtingen hebben, wat kan leiden tot teleurstellingen wanneer deze niet waargemaakt worden. Bijvoorbeeld, je verwacht dat je favoriete televisiepersoonlijkheid altijd vriendelijk en enthousiast is, maar in het echte leven kan deze persoon ook zijn of haar slechte dagen hebben.

2. Eenrichtingsverkeer

Een obstakel van een parasociale relatie is dat het een eenrichtingsverkeer is. De persoon in kwestie kent jou meestal niet en kan daardoor geen wederzijdse relatie opbouwen. Zo kan je veel informatie over de persoon krijgen door hun film- of televisierollen, maar zij weten niets van jou. Bijvoorbeeld, je kan het gevoel hebben dat je jouw televisiester persoonlijk kent, terwijl ze eigenlijk nog nooit van jou hebben gehoord.

3. Gevoelens van afwijzing

Een uitdaging bij een parasociale relatie is dat het een risico loopt op afwijzing. Wanneer je je emotioneel afhankelijk maakt van een persoon die je niet kent, kan het gevoel van afwijzing versterkt worden wanneer deze persoon negatief in het nieuws komt, bijvoorbeeld door een schandaal. Je kunt dan het gevoel hebben dat deze persoon jou persoonlijk afwijst.

4. Beperkende sociale vaardigheden

Een nadeel van een parasociale relatie is dat het kan zorgen voor beperkende sociale vaardigheden. Het kan je moeilijk maken om een normale sociale omgang met mensen aan te gaan wanneer je je emotioneel afhankelijk maakt van een televisiepersoonlijkheid. Dit kan leiden tot sociale isolatie. Bijvoorbeeld, als je het gevoel hebt dat je jouw televisiester als enige echte vriend hebt, zal je niet snel nieuwe sociale relaties opbouwen.

5. Realiteit versus fictie

Een uitdaging bij een parasociale relatie is het verschil tussen realiteit en fictie. Het is belangrijk om te onthouden dat het beeld dat je hebt van een persoon gebaseerd is op een geromantiseerde interpretatie, vaak gecreëerd door de media. Bijvoorbeeld, de persoon die je op televisie ziet is misschien niet dezelfde als de persoon die die jou zou ontmoeten als je hem of haar tegen zou komen op straat.

20 vragen over een parasociale relatie

Heb je je ooit afgevraagd of je partner wel eens stiekem verliefd is op een beroemdheid of fictief personage? Of hoeveel impact hun favoriete tv-show of film heeft op hun leven en hun relatie met jou? Hier zijn 20 vragen om het gesprek aan te gaan over parasociale relaties met je geliefde.

1. Hoe voel je je wanneer je met je favoriete beroemdheid praat via social media?
2. Geloof je dat het hebben van een parasociale relatie normaal is?
3. Hoe belangrijk vind je de mening van je favoriete beroemdheid?
4. Vind je het moeilijk om met anderen te praten over je parasociale relatie?
5. Hoeveel tijd besteed je aan het volgen van je favoriete beroemdheid?
6. Heb je ooit geprobeerd om je favoriete beroemdheid persoonlijke informatie te geven?
7. Geloof je dat je favoriete beroemdheid echt om je geeft?
8. Praat je vaak over je favoriete beroemdheid met je vrienden of familie?
9. Heb je ooit geld uitgegeven aan merchandise van je favoriete beroemdheid?
10. Beschouw je jezelf als een fan van je favoriete beroemdheid of als een vriend?
11. Denk je dat een parasociale relatie gezond is voor je persoonlijke ontwikkeling?
12. Heeft je parasociale relatie met je favoriete beroemdheid invloed op je dagelijks leven?
13. Hoe voel je je wanneer je merkt dat je favoriete beroemdheid een relatie heeft?
14. Heb je ooit geprobeerd om contact op te nemen met je favoriete beroemdheid?
15. Heeft je parasociale relatie ooit invloed gehad op je romantische relaties?
16. Hoe zou je je voelen als je favoriete beroemdheid je zou negeren?
17. Denk je dat er een verschil is tussen een parasociale relatie en een echte vriendschap?
18. Hoe bevredigend vind je je parasociale relatie met je favoriete beroemdheid?
19. Zou je ooit willen dat je favoriete beroemdheid jouw vriend zou zijn?
20. Heeft je parasociale relatie met je favoriete beroemdheid invloed op je zelfbeeld?